KADAR peratusan bayi dilahirkan kurang berat badan semakin meningkat di Malaysia dengan pakar menyifatkan trend itu sebagai membimbangkan.
Angka daripada Jabatan Perangkaan menunjukkan bahawa 12.9 peratus iaitu 54,618 kelahiran hidup negara pada 2022 diklasifikasikan sebagai berat bayi lahir rendah (BBLR).
Pada 2010, peratusan bayi baru lahir BBLR adalah 11.2 peratus (54,964) daripada kelahiran hidup.
BACA LAGI: Calon PN nafi dakwaan isu air Sungai Bakap tak pernah dibawa ke sidang DUN
BACA LAGI: Malaysia sedia kerjasama dengan Indonesia, hantar pasukan pengaman ke Palestin
Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) mentakrifkan bayi BBLR sebagai mereka yang dilahirkan dengan berat kurang daripada 2,500 gram.
Menurut WHO, perkadaran bayi dengan BBLR adalah petunjuk masalah kesihatan awam daripada pelbagai punca termasuk kekurangan zat makanan ibu jangka masa panjang, kesihatan tidak baik dan penjagaan kesihatan lemah semasa kehamilan.
“Walaupun status Malaysia sebagai negara ekonomi berpendapatan menengah atas, kelaziman kejadian BBLR menunjukkan keselamatan makanan kekal sebagai cabaran besar bagi segmen penting populasi terutamanya untuk ibu hamil,” kata pakar perunding pediatrik, Datuk Dr Amar Singh HSS ketika ditanya tentang trend tersebut.
Kekurangan penjagaan ketika kehamilan, kekurangan zat makanan atau ketidakupayaan ibu untuk mencapai diet yang betul semasa hamil adalah antara punca insiden BBLR di Malaysia.
Tidak semua bayi BBLR mengalami masalah kesihatan, tetapi pakar berkata, sesetengah bayi menghadapi risiko lebih besar untuk pelbagai penyakit.
Kadar kesuburan turut menurun secara mendadak sejak beberapa tahun di Malaysia dengan jumlah bayi dilahirkan turun sebanyak 13.9 peratus kepada 423,124 pada 2022 berbanding 491,239 pada 2010.
Angka BBLR negara yang diterbitkan dalam laporan Vital Statistics Malaysia 2022 menunjukkan ibu di bawah umur 20 tahun adalah yang paling berisiko melahirkan bayi sedemikian.
Jumlah itu terdiri daripada 22.76 peratus ibu yang melahirkan bayi BBLR, diikuti wanita berumur 45 hingga 49 (18.84 peratus) dan mereka berumur 20 hingga 24 (15.92 peratus).
“Ibu daripada golongan remaja cenderung mempunyai kadar kelahiran pramatang lebih tinggi, yang membawa kepada lebih banyak bayi dengan berat rendah," kata Dr Amar.
Kekurangan penjagaan ketika kehamilan, kekurangan zat makanan atau ketidakupayaan ibu untuk mencapai diet yang betul semasa hamil adalah antara punca insiden BBLR di Malaysia. — Gambar hiasan
Sementara itu, katanya, kebarangkalian untuk wanita berusia 40 hingga 49 tahun melahirkan BBLR juga agak tinggi kerana mereka mempunyai risiko generik lebih besar seperti diabetes semasa hamil, kelahiran pramatang dan hipertensi.
Beliau berkata, Tinjauan Kesihatan dan Morbiditi Kebangsaan (NHMS) 2022 mendedahkan 19.3 peratus wanita dalam usia reproduktif menghadapi anemia, sekali gus menunjukkan potensi cabaran pemakanan sedang dihadapi negara.
“Amat membimbangkan bahawa kadar kematian bawah lima tahun (setiap 1,000 kelahiran hidup) telah meningkat daripada 7.3 pada 2020 kepada 8.6 pada 2022, seperti yang dilaporkan oleh Fakta Kesihatan Kementerian Kesihatan 2023,” katanya.
“Ini adalah antara isu kesihatan Malaysia yang mungkin dikaitkan dengan peningkatan kadar BBLR,” katanya.
Pakar Perunding Pediatrik, Datuk Dr Musa Nordin berkata, bayi BBLR menyumbang 60 peratus hingga 70 peratus kepada insiden kematian bayi pada minggu pertama kehidupan.
“Bayi BBLR juga lebih berisiko mendapat pelbagai penyakit dalam beberapa hari pertama kehidupan dan untuk jangka masa panjang.
“Sudah tiba masanya untuk rakyat Malaysia sedar tentang kepentingan isu ini,” tambahnya.
WHO dan Tabung Kecemasan Kanak-Kanak Antarabangsa Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (Unicef) menganggarkan 14.7 peratus bayi dilahirkan di seluruh dunia pada 2020 mempunyai berat lahir rendah dan bayi ini mempunyai kemungkinan kematian lebih tinggi pada bulan pertama dilahirkan.
Bayi yang terselamat sering menghadapi implikasi sepanjang hayat termasuk peningkatan risiko pertumbuhan terbantut, IQ lebih rendah dan permulaan keadaan dewasa kronik seperti obesiti serta diabetes.
Dikenali sebagai Small for Gestational Age (SGA), bayi yang termasuk dalam kategori ini adalah mereka yang mempunyai berat kurang daripada persentil ke-10 untuk usia kandungan mereka.
Dalam erti kata lain, bayi SGA adalah lebih kecil daripada 90 peratus bayi lain pada bilangan minggu yang sama sejak ia melalui pembenihan di dalam rahim.
Sesetengah pakar menganggarkan bayi SGA meliputi kira-kira satu pertiga daripada bayi baru lahir dengan BBLR, yang ditakrifkan sebagai mereka yang dilahirkan dengan berat kurang daripada 2,500 gram.
"Bayi SGA amat terdedah. Mereka lebih terdedah kepada komplikasi seperti hipotermia, jangkitan, masalah pernafasan dan masalah metabolik sejurus selepas kelahiran," kata Dr Musa.
Timbalan Dekan Fakulti Perubatan Universiti Kebangsaan Malaysia, Profesor Dr Sharifa Ezat Wan Puteh berkata, kelahiran SGA mempunyai beberapa punca asas.
"Faktor seperti ibu dengan diet tidak baik, hipertensi atau penyakit buah pinggang, anemia, penyalahgunaan bahan terlarang, saiz ibu yang kecil serta keadaan kronik memainkan peranan penting," katanya.
Dr Sharifa berkata pekerja penjagaan kesihatan perlu mengenal pasti bayi SGA lebih awal kerana banyak punca boleh dicegah.
Ia termasuk kekurangan zat makanan ibu, penyakit hipertensi, dan penyalahgunaan bahan ubatan semasa kehamilan.
"Faktor janin juga menyumbang kepada kejadian bayi SGA, termasuk kelahiran berganda, keabnormalan kromosom, dan jangkitan kongenital," katanya.
Dr Sharifa menambah masalah yang berlaku terhadap plasenta seperti kekurangan nutrien diperlukan dan infarksi juga merupakan faktor kritikal membawa kepada kelahiran SGA.
Pakar perunding pediatrik, Datuk Dr Amar Singh HSS. — Persatuan Pediatrik Malaysia
Dalam pada itu, mengulas lebih lanjut, Dr Amar berkata, kemiskinan atau masalah sosiekonomi dihadapi ibu juga boleh dikaitkan dengan SGA pada bayi baru lahir.
Ini kerana masalah sedemikian boleh menjejaskan pemakanan seimbang dan penjagaan yang diperlukan semasa kehamilan.
Dr Amar berkata, adalah penting untuk mempunyai data untuk mengenal pasti segmen populasi yang paling terdedah.
“Kita perlu menunjukkan segmen populasi mana yang melahirkan bayi SGA mengikut wilayah geografi, kelas sosial, kumpulan etnik, dan lain-lain.
“Hanya dengan data ini kami boleh menyasarkan kumpulan yang paling memerlukan bantuan.
"Kita mesti mengambil tindakan yang bermakna dan bersepadu untuk menangani peningkatan kadar kelahiran SGA," gesa Dr Amar.
Pada masa sama, Dr Sharifa berkata, pada waktu ini, penjagaan kesihatan negara sudah mempunyai dasar yang baik mengenai pemantauan kehamilan, pengesanan risiko dan rujukan kepada penjagaan intensiti tinggi bagi mencegah SGA.
“Bagaimanapun, faktor lain seperti faktor sosial atau ekonomi menjadikan usaha pencegahan lebih sukar untuk dilaksanakan,” katanya. — The Star/Shyafiq Dzulkifli
Boleh follow media sosial Majoriti di Twitter, Facebook, Instagram dan Telegram