PADA 5 Mac tahun ini, Malaysia melaporkan 33,406 jangkitan baharu Covid-19 dan menjadi jumlah jangkitan harian tertinggi pernah direkodkan sejak wabak itu bermula.

Dua bulan kemudian, gelombang kes telah surut dengan jangkitan harian yang dilaporkan kekal di bawah 3,000 sejak 14 Mei baru-baru ini.

Adakah Covid-19 akhirnya akan menjadi endemik di Malaysia?

Berikut ialah beberapa perkembangan utama dan pandangan daripada pakar tentang perkara yang akan berlaku kelak.

Peningkatan besar dalam mobiliti direkodkan bulan Mei

Trend mobiliti dan trafik di Malaysia meningkat ke paras tertinggi yang dicatatkan sejak permulaan pandemik Covid-19, itu berlaku selepas kelonggaran sekatan secara beransur-ansur berikutan negara memulakan peralihannya ke fasa endemik pada 1 April.

Pergerakan rakyat Malaysia meneruskan rutin harian mereka dipengaruhi faktor semasa iaitu tempoh cuti Hari Raya Aidilfitri dan musim kembali ke sekolah.

Menurut data Aliran Mobiliti Komuniti Covid-19 Google, corak mobiliti Malaysia, terutamanya untuk ke taman, perdagangan dan rekreasi, kedai runcit dan farmasi serta stesen transit meningkat melebihi paras pra-pandemik semasa cuti Hari Raya dari 1 hingga 8 Mei.

Kesesakan di lebuhraya Plus berhampiran plaza tol Sungai Besi.

Jalan raya di pekan dan bandar utama juga menjadi lebih sesak. Sebagai contoh di Kuala Lumpur, berdasarkan data daripada syarikat teknologi lokasi TomTom, volum trafik minggu lalu adalah lebih tinggi daripada purata kesesakan pra-pandemik.

Peningkatan sedikit, tetapi secara umumnya kes Covid-19 semakin berkurang

Kes Covid-19 secara umumnya berada dalam aliran menurun sejak negara memulakan peralihan kepada fasa endemik pada 1 April.

Terdapat sedikit peningkatan dalam kes harian selepas Hari Raya, tetapi angka itu telah menurun.

Faktor untuk kemasukan ke hospital termasuk unit rawatan rapi, pesakit yang menggunakan ventilator dan kematian juga menunjukkan penurunan umum setakat ini.

Kadar kebolehjangkitan (nilai R) bagi Covid-19 tahun ini mencapai paras tertinggi 1.51 pada 10 Februari, menurun secara berterusan sebelum meningkat semula selepas Hari Raya Aidilfitri. Nilai R kini berada pada 0.87 semasa 22 Mei lalu .

Adakah peningkatan kes Covid-19 sekarang menyebabkan kebimbangan?

Pakar epidemiologi Universiti Putra Malaysia, Prof Madya Dr Malina Osman berkata, faktor Covid-19 pada bulan lalu menunjukkan terdapat kemungkinan kecil Malaysia menghadapi gelombang baharu kes Covid-19 yang besar.

"Peningkatan kes akan dipantau tetapi kesannya kepada sistem penjagaan kesihatan berkemungkinan besar tidak ketara," katanya.

Beliau bagaimanapun menegaskan bahawa pengawasan kesihatan negara perlu terus diberi perhatian terhadap tanda-tanda peningkatan bilangan kemasukan ke hospital, kematian dan kemasukan ke ICU (unit rawatan rapi).

Pakar epidemiologi Universiti Putra Malaysia, Prof Madya Dr Malina Osman.

Dr Malina Osman menambah, bagi orang awam, tumpuan harus diberikan kepada melindungi mereka yang tidak boleh divaksinasi dan individu lain dengan vaksinasi tidak lengkap.

Bagi melindungi individu berisiko tinggi daripada varian Covid-19 baharu, Dr Malina menggalakkan mereka yang layak menerima vaksin penggalak Covid-19 kedua untuk mendapatkan vaksin itu secara sukarela.

Beliau menambah bahawa dianggarkan 15 negara telah melaporkan kemunculan sub-varian Omicron termasuk Amerika Syarikat, beberapa negara Eropah seperti United Kingdom, Portugal, Belgium, Austria, Jerman serta Hong Kong, Pakistan dan Australia.

“Secara umumnya, jangkitan tidak menunjukkan banyak perbezaan berbanding varian utama terdahulu. Kesan terhadap kemasukan ke hospital hampir sama,” katanya.

Subvarian Omicron kekal sebagai ancaman

Pada 10 Mei, Ketua Pengarah Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO), Tedros Adhanom Ghebreyesus berkata, subvarian Omicron memacu lonjakan besar kes di banyak negara, dengan lebih 50 negara menyaksikan peningkatan kes Covid-19.

Beliau berkata, imuniti penduduk yang tinggi telah membantu mengekalkan kemasukan ke hospital dan kematian pada paras rendah berbanding gelombang sebelumnya.

"Omicron, khususnya BA.4 dan BA.5, memacu peningkatan di Afrika Selatan, manakala BA.2 dominan di seluruh dunia," katanya.

Beliau, bagaimanapun, memberi amaran bahawa senario terburuk bagi Covid-19 ialah apabila varian mengelak imuniti semasa, menghantar lebih mudah dan/atau menyebabkan kematian yang lebih besar.

Mementingkan pengawasan

Pakar epidemiologi Universiti Malaya Prof Datuk Dr Awang Bulgiba Awang Mahmud pula berpendapat, analisis epidemiologi negara dan pengawasan genomik perlu segera mengesan corak, menganalisis keberkesanan vaksin dan rawatan untuk menentukan sama ada varian yang lebih baharu merupakan ancaman kepada vaksin serta rawatan semasa.

Universiti Malaya epidemiologi, Prof Datuk Dr Awang Bulgiba Awang Mahmud.

Beliau menggesa Kementerian Kesihatan untuk menjadi lebih inklusif dan memasukkan pakar luar untuk membolehkan analisis epidemiologi dan genomik yang lebih pantas.

Dr Awang Bulgiba juga berkata, pada masa ini, sub-keturunan Omicron tidak menunjukkan virulensi yang luar biasa berbanding dengan varian Omicron asal itu.

“Itu mungkin disebabkan oleh tahap imuniti penduduk yang masih utuh. Bukti dari negara lain telah menunjukkan perkara yang sama.

"Persoalannya ialah berapa lama imuniti peringkat populasi akan bertahan," katanya.

Dr Awang Bulgiba berkata bahawa titer (kepekatan) minimum antibodi peneutral yang diperlukan untuk perlindungan optimum tahan lama terhadap semua varian masih tidak pasti.

“Ini dikenali sebagai 'korelasi imuniti' atau 'korelasi perlindungan'.

"Ini rumit oleh fakta bahawa tahap antibodi peneutralan yang disebabkan oleh vaksin berbeza dan antibodi ini menurun dari semasa ke semasa pada kadar yang berlainan," katanya.

Kekalkan kewaspadaan

Walaupun kes semakin berkurangan, semua orang terutamanya warga emas dan orang yang mempunyai komorbiditi perlu sentiasa berwaspada apabila mempraktikkan langkah-langkah untuk mencegah jangkitan.

Profesor kesihatan awam Universiti Kebangsaan Malaysia, Prof Dr Sharifa Ezat Wan Puteh.

“Matlamatnya perlu diteruskan untuk tidak dijangkiti kerana jangkitan mungkin masih memberi predisposisi kepada anda untuk lama Covid, walaupun risikonya kecil,” kata Profesor Kesihatan Awam Universiti Kebangsaan Malaysia, Prof Dr Sharifa Ezat Wan Puteh. — Majoriti

Boleh follow media sosial Majoriti di Twitter, Facebook, Instagram dan Telegram